Zielona kometa C/2025 F2 (SWAN) zmierza ku Słońcu. Już wkrótce widoczna gołym okiem!

Niezwykły gość na naszym niebie: Kometa C/2025 F2 (SWAN)

Niecodzienny gość na naszym niebie – kometa C/2025 F2 (SWAN), odkryta zaledwie kilka tygodni temu, zbliża się do Słońca i może stać się jednym z najjaśniejszych zjawisk kometarnych ostatnich lat. Już 1 maja osiągnie punkt najbliższy Słońcu, co prawdopodobnie umożliwi obserwację bez użycia sprzętu optycznego. To niezwykła okazja dla wszystkich miłośników astronomii i osób, które po prostu lubią patrzeć w gwiazdy. Obserwacja tak jasnej komety to niezapomniane przeżycie, a C/2025 F2 (SWAN) ma potencjał, by zapisać się w historii amatorskich obserwacji nieba. Pamiętajmy jednak, że przewidywanie jasności komet to trudna sztuka i ostateczny blask zależy od wielu czynników.

Skąd pochodzi ta kometa?

• Przybyła z obłoku Oorta – odległego rezerwuaru komet na krańcach Układu Słonecznego. Obłok Oorta to hipotetyczna sfera otaczająca Układ Słoneczny, będąca źródłem wielu długookresowych komet. Obiekty z tego obszaru spędzają miliony lat w ciemnościach, zanim grawitacyjne perturbacje skierują je w stronę Słońca.

• 1 maja zbliży się do Słońca na odległość zaledwie 0,33 jednostki astronomicznej (ok. 49 mln km). Tak bliskie podejście do Słońca powoduje intensywne parowanie lodu i gazów z jądra komety, co prowadzi do powstania warkocza i komy. Jest to kluczowy moment dla komety, decydujący o jej jasności.

• Jej charakterystyczna zielona poświata to efekt obecności dwuatomowego węgla (C₂) w komie. Dwatomowy węgiel ulega wzbudzeniu przez promieniowanie słoneczne, a następnie emituje zielone światło podczas powrotu do stanu podstawowego. To zjawisko jest dość powszechne w kometach, ale intensywność zielonej barwy może się różnić.

Gdzie i kiedy jej szukać?

• Obecnie widoczna przed świtem w gwiazdozbiorze Pegaza. Wykorzystaj mapy nieba lub aplikacje astronomiczne na smartfony, aby zlokalizować Pegaza na nocnym niebie. Najlepiej rozpocząć poszukiwania na około godzinę przed wschodem Słońca.

• W kolejnych tygodniach przemieści się w kierunku Andromedy i Byka. Śledź położenie komety na bieżąco, ponieważ jej trasa może się nieco różnić od przewidywań. Aktualne efemerydy (dane pozycyjne) są dostępne w Internecie.

• Najlepsze warunki: obserwacje z dala od miejskich świateł, najlepiej z lornetką (choć może być dostrzegalna gołym okiem). Wybierz się za miasto, gdzie niebo jest ciemniejsze i bardziej przejrzyste. Lornetka pomoże Ci dostrzec słabsze szczegóły komety, takie jak warkocz.

Czy to "kometa sezonu"?

Astronomowie są ostrożni w prognozach, ale:

• Jeśli utrzyma obecną aktywność, może konkurować z kometą NEOWISE z 2020 roku. NEOWISE była doskonale widoczna gołym okiem i stanowiła spektakularne widowisko. Porównanie do niej stawia C/2025 F2 (SWAN) w gronie potencjalnie bardzo jasnych komet.

• W przeciwieństwie do niedawnej C/2023 A3 (która rozczarowała), SWAN ma bardziej przewidywalną orbitę. Nieprzewidywalność to częsty problem przy prognozowaniu jasności komet. Bardziej przewidywalna orbita zwiększa szanse na to, że kometa spełni oczekiwania.

Jak fotografować kometę SWAN?

Jeśli masz ambicje uwiecznienia komety na zdjęciu, oto kilka wskazówek:

• Aparat fotograficzny: Najlepiej lustrzanka cyfrowa (DSLR) lub aparat bezlusterkowy z możliwością ręcznego ustawiania parametrów ekspozycji.

• Obiektyw: Szerokokątny obiektyw (np. 18-55mm) pozwoli uchwycić kometę na tle gwiazd. Teleobiektyw (np. 200mm lub więcej) umożliwi zrobienie bardziej szczegółowych zdjęć komy i warkocza.

• Statyw: Niezbędny, aby uniknąć poruszenia zdjęcia podczas długich ekspozycji.

• Ustawienia aparatu: Ustaw tryb manualny (M), szeroko otwórz przysłonę (np. f/2.8 lub f/4), ustaw wysoką czułość ISO (np. 800-3200) i dobierz czas ekspozycji (np. 5-30 sekund) w zależności od jasności komety i warunków oświetleniowych. Eksperymentuj z różnymi ustawieniami, aby uzyskać najlepsze rezultaty.

• Obróbka zdjęć: Zdjęcia można obrobić w programie graficznym, takim jak Adobe Photoshop lub GIMP, aby poprawić kontrast, ostrość i usunąć szumy.

To może być Twoja szansa na zobaczenie wyjątkowego zjawiska! Warto spojrzeć w niebo w pierwszych dniach maja – zwłaszcza że kolejna taka okazja może nadejść dopiero za lata. 🔭💫

Czy uda Ci się ją dostrzec? Daj znać w komentarzu!